کارکرد روایی نشانهها در حکایت رابعه از الهینامه عطار
نویسندگان
چکیده مقاله:
نشانهشناسی با طرح مفاهیمی چون: نظام، رمزگان، هویت ارتباطی و افتراقی نشانهها و... روشی دیگرگون را در خوانش متون بنیان نهاده است. این دانش با تأکید بر عناصر درونی نظام، سازکار شکل گیری معنا را از طریق فرایند دلالتی نشانهها به تصویر میکشد و به طبقهبندی و سازماندهی نشانهها در جریانِ بظاهر آشفته و بینظمِ متن میپردازد. الهینامة عطّار از جمله متونی است که سهم بسزایی در شکلگیری و گسترش روایتهای کوتاه و بلند در آثار عرفانی دارد. تحلیل نشانهشناختی روایت در حکایتهای این متن میتواند تا حدودی زمینه را برای نمایش نحوۀ ساماندهی عناصر روایت در متون عرفانی مهیا کند. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، به تحلیلِ نشانهشناختی حکایت «دختر کعب و عشق او و شعر او» بپردازد. این حکایت که به لحاظ ساختار و معنا ارتباط مستقیمی با ساختار روایت جامعِ الهی نامه دارد، نشان میدهد که پیشرفت پیرنگ روایت در این حکایت از طریق تباین و تنش در عناصر دو رمزگانِ قدرت و عشق صورت میگیرد؛ یعنی هر عنصر با قرار گرفتن در ذیل این دو رمزگان هم به لحاظ روایی و هم از نظر زبانی، شکل و معنایی متناسب با آن رمزگان میگیرد و پردازش عناصر روایی حکایت در ضمن این تقابلها صورت میگیرد. با در نظر گرفتن این موضوع و توجه به این نکته که خود این حکایت در ضمن روایت جامع و عرفانی الهینامه بیان شده است، میتوان گفت که تمامی نشانههای موجود در این حکایت از لحاظ ساختاری، در یک فرایند جانشینی، ذیلِ ساختار و نظام گستردهتری به نام عرفان به معنا میرسند و این قواعد و قراردادهای عرفان است که بر چگونگی شکلگیری و صورتبندی روایت تأثیر میگذارد.
منابع مشابه
کارکرد روایی نشانه ها در حکایت رابعه از الهی نامه عطار
نشانه شناسی با طرح مفاهیمی چون: نظام، رمزگان، هویت ارتباطی و افتراقی نشانه ها و... روشی دیگرگون را در خوانش متون بنیان نهاده است. این دانش با تأکید بر عناصر درونی نظام، سازکار شکل گیری معنا را از طریق فرایند دلالتی نشانه ها به تصویر می کشد و به طبقه بندی و سازماندهی نشانه ها در جریانِ بظاهر آشفته و بی نظمِ متن می پردازد. الهی نامه عطّار از جمله متونی است که سهم بسزایی در شکل گیری و گسترش روایت های...
متن کاملتصویری از باغ حارث (امیر بلخ)؛ براساس حکایت رابعه از الهی نامۀ عطار
چکیده | شکل و طرح باغ بخش مهمی از خصوصیات آن را بازنمایی میکند. باوجود این، معمولاً گوناگونی طرح باغ دستکم به اندازۀ اهمیتی که دارد مورد توجه قرار نمیگیرد. مطالعۀ باغهای موجود و یا اسناد و مدارک باغهایی که زمانی وجود داشتهاند، ازجمله راههای اصلی برای شناخت گونههای مختلف باغ است. اما با توجه به اینکه بسیاری از باغها تخریب شدهاند، فهم باغسازی برخی دورهها بهراحتی میسر نیست. در نبود نمو...
متن کاملبررسی کارکرد روایی دو حکایت از الهی نامة عطار براساس نظریة گرمس و ژنت
ژولین گرمس (1917- 1992م) روایت شناسی ساختارگرا است که در زمینة روایت شناسی با ارائة الگوهای معین و ثابت، به منظور بررسی انواع مختلف روایت، تلاشهای فراوانی انجام داده و روایت شناسی را بر اساس ریخت شناسی حکایت پراپ استوار نموده است. در این مقاله الهینامة عطار بر اساس نظریههای جدید ادبی از جمله «روایت شناسی ساختارگرا»، الگوهای«معناشناسانة گرمس» و «شکل شناسانة ژنت»، مورد تحقیق قرار گرفته است و ...
متن کاملبررسی کارکرد روایی دو حکایت از الهی نامه عطار براساس نظریه گرمس و ژنت
ژولین گرمس (1917- 1992م) روایت شناسی ساختارگرا است که در زمینه روایت شناسی با ارائه الگوهای معین و ثابت، به منظور بررسی انواع مختلف روایت، تلاشهای فراوانی انجام داده و روایت شناسی را بر اساس ریخت شناسی حکایت پراپ استوار نموده است. در این مقاله الهینامه عطار بر اساس نظریههای جدید ادبی از جمله «روایت شناسی ساختارگرا»، الگوهای«معناشناسانه گرمس» و «شکل شناسانه ژنت»، مورد تحقیق قرار گرفته است و ک...
متن کاملبررسی جنبه های نمایشی حکایت «رابعه، دختر کعب» الهی نامه عطار برای اقتباس تئاتری
حکایت رابعه، دختر کعب، از الهینامه عطار نیشابوری، در بین دهها حکایت این شاعر و نویسنده صاحب نام، ازجمله معدود حکایت هایی است که حائز ویژگیهای نمایشی است. این ویژگیها که نشأت گرفته از بهرهگیری عطار از تصویر و نمایش به جای نقل و توصیف صرف است، به این متن ارزش نمایشی بخشیده است و وجود عناصری چون کشمکش، گرهافکنی، بحران، گره گشایی، شخصیتپردازی و صحنهپردازی در بطن ساختار داستانی منسجم و مناسب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 1
صفحات 13- 28
تاریخ انتشار 2013-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023